Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΗ

Πόνος, Μοναξιά, Αδικία, Πένθος... Ελπίδα;

Με ζεστασιά και ρεαλισμό, ο καθηγητής στο ΜΙΤ Κieran Setiya μας καλεί να αξιοποιήσουμε τα εργαλεία της φιλοσοφίας για να ζήσουμε καλά, αναγνωρίζοντας όμως εξαρχής ότι οι αντιξοότητες της ζωής είναι αναπόφευκτες.

Έχουμε την τάση, στη Δύση ιδιαίτερα, να πιστεύουμε ότι η ζωή είναι και θα έπρεπε να είναι καλή – ότι η ταλαιπωρία πρέπει να αποφεύγεται, ότι είναι σημάδι πως η ζωή πάει στραβά. Οι ηθικοί φιλόσοφοι διαμορφώνουν θεωρίες για «την καλή ζωή», από την ευδαιμονία του Αριστοτέλη μέχρι τις δημοφιλείς νέες αναγνώσεις του στωικισμού: Οι ερμηνείες ποικίλλουν, αλλά παντού υπάρχει η κοινή πεποίθηση: ότι πρέπει να πασχίζουμε για το καλύτερο στη ζωή.

O Kieran Setiya βλέπει τα πράγματα διαφορετικά – πιστεύει ότι αυτό που σε μεγάλο βαθμό απουσιάζει από την ηθική φιλοσοφία είναι η ειλικρινής αντιπαράθεση με τις εγγενώς δύσκολες όψεις της ζωής. Με σπάνιες εξαιρέσεις, οι φιλόσοφοι επικεντρώνονται στην ευχαρίστηση, όχι στον πόνο, στη φιλία, όχι στη μοναξιά, στην αγάπη, όχι στο πένθος, στο επίτευγμα, όχι στην αποτυχία, στη δικαιοσύνη, όχι στην αδικία. Έτσι, στο βιβλίο αυτό ασχολείται με τα βάσανά μας, και δίνει απάντηση στο πώς μπορεί η φιλοσοφία να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε αυτές τις εμπειρίες. Ξεκινάει από τη μικρή κλίμακα, με τα προσωπικά βάσανα -ασθένεια, μοναξιά, πένθος, προσωπική αποτυχία- πριν στρέψει το βλέμμα προς τα έξω, προς τη δομή της κοινωνίας, στα κακά της αδικίας και του παραλογισμού. Στην πορεία, ο Kieran εξετάζει τη διαφορά μεταξύ ευτυχίας και καλής ζωής, και καταπιάνεται με τα ηθικά ερωτήματα που προξενεί αυτή η διάκριση.

Με γραφή ζεστή, προσιτή, και καλοδιάθετη, ο Setiya αποκαλύπτει πώς τα εργαλεία της φιλοσοφίας μπορούν να ελαφρύνουν το βάρος του ανθρώπινου πόνου: αντλεί στοιχεία από τη φιλοσοφία, τόσο την αρχαία, όσο και τη σύγχρονη, αλλά και από τη μυθοπλασία, το απομνημόνευμα, τον κινηματογράφο, την ιστορία, την κωμωδία, την κοινωνική επιστήμη, και από την ίδια του τη ζωή.